Stichting "Muziekkring Bommelerwaard en Omstreken"

De Gasthuiskapel is voor het eerst in de meer dan zes eeuwen van haar bestaan van een orgel voorzien. Bouwer, bouwjaar en de oorspronke-lijke locatie van het instrument zijn nog onbekend. Op grond van de uiterlijke stijlkenmerken en klavieromvang wordt het orgel rond 1760 gedateerd en lijkt het gebouwd te zijn door een Westfaalse orgelmaker.

Rond 1890 verwierf de Utrechtse orgelmaker Michaël Maarschalkerweerd het instrument, mogelijk als ‘inruilobject’ bij de levering van een nieuw orgel. Maarschalkerweerd completeerde het snijwerk, vernieuwde de technische aanleg en reconstrueerde de midden-18e eeuwse register-samenstelling (dispositie). Daarmee is het de oudste bekende recon-structie van een historisch orgel in Nederland!

Het orgel werd gebruikt in de Gereformeerde Kerk A aan de Vaartweg in Hilversum (1893-1906) en de Gereformeerde Kerk te Vreeland (1906-2010). Nadat dit kerkgebouw werd gesloten, is het orgel tijdelijk opgebouwd in het koor van de Grote Kerk te Vreeland. Maar in deze kerk bleek geen geschikte definitieve plaats voor het orgel te zijn, zodat het nu aan een volgend ‘leven’ in de Gasthuiskapel in Zaltbommel kan beginnen. Daartoe werd de galerij aangepast. Het orgel is waar nodig gerestaureerd (o.m. de kast en de windvoorziening) en in de Gasthuis-kapel geplaatst door Elbertse Orgelmakers. De dispositie is hersteld naar de situatie uit 1893 en de registeropschriften zijn ‘in stijl’ vernieuwd. De fraaie, unieke kast is opnieuw geschilderd en verguld.

Het orgel heeft één manuaal (van C-c”’)
De dispositie van het orgel luidt als volgt:

Klavier, mechanieken en windlade grotendeels 1893.
Stemtoonhoogte a = 440 Hz, stemmingssysteem evenredig zwevend.

(Deze tekst is gebaseerd op een uitgebreide tekst van Peter van Dijk die als orgeladviseur bij dit project betrokken was).